نشانه های احترام متقابل
بنام خالق عشق و محبت
در مباحث قبل به شیوه های مختلف ابراز احترام همسران اشاره کردیم. اکنون در این بخش به نشانه ها و مصادیق مختلف احترام متقابل اشاره خواهیم کرد.
رابطه احترام آمیز میان زوجین، نمودهای ویژه ای دارد. شایسته است که احترام متقابل همسران نسبت به یکدیگر افزون بر احترام قلبی در برخی رفتارهای بیرونی نیز ابراز شود. این رفتارها عبارتند از:
الف) خواندن همسر به نام مناسب و شایسته شأن او
نام هر فرد بیانگر شخصیت اوست به ویژه اگر نام زیبا و با معنایی داشته باشد. هرکس دوست دارد با نام مورد علاقه و کامل او را صدا بزنند. خانم ها بیشتر به این موضوع جساسیت نشان می دهند. از این رو هر مردی باید همسر خود را با نامی صدا بزند که مورد علاقه اوست.این عمل در شخصیت دادن به همسر بسیار مؤثر است و سبب ایجاد عشق و محبت می شود. برخی از همسران از بکار بردن پسوند یا پیشوند مناسبی همراه نام همسرشان در جمع احساس شرم می کنند و او را با نام کوچک صدا می زنند که این امر، سبب تحقیر همسر می شود هرچند زن و مرد به دلیل احساس نزدیکی و صمیمیت در محیط فردی خود یکدیگر را بدون لقب و نام کوچک صدا می زنند، در محیط های جمعی و در حضور دیگران القاب پسوند یا پیشوند های مناسب سبب بزرگداشت همسر خواهد شد و این پیام را به دیگران القا میکند که اگر بخواهد همسر شما را مخاطب قرار دهند به طور کامل و شایسته شأن او، از آن لقب ها استفاده کنند.
بعضی نیز عادت کرده اند که نام همسر خود را به صورت مخفف بکار ببرند. ممکن است اینگونه صدا زدن همسر در محیط خصوصی خانواده، بیانگر صمیمیت بیان آن دو باشد ولی در حضور دیگران چنین نخواهد بود و میتواند دلیل کوچک شمردن همسر باشد.
ب) سلام کردن هنگام ورود به منزل
همه ما دوست داریم که دیگران به ما احترام بگذارند ولی این نیاز در خانمها بیشتر به چشم می خورد به ویژه اگر از سوی همسر باشد. یکی از راه های ابراز احترام به همسر، سلام کردن هنگام ورود به منزل است. هنگامی که شوهر از بیرون و پس از کار به منزل باز میگردد شایسته است که به اهل منزل به ویژه به همسر خود سلام کند. این تحییت و اهدای زندگی به اوآرامش می بخشد و خستگی کار روزانه را از تن او بیرون می کند، احساس میکند که منزلت و شخصیت ویژه ای نزد همسر خود دارد به ویژه اگر او را مخاطب خاص قرار دهد. [1]
پ) استقبال از شوهر و بدرقه او
یکی از نمودهای احترام زن به شوهرش، استقبال به هنگام ورود به منزل و بدرقه او هنگام خروج از منزل است هنگامی که خانم خانه با چهره ای خندان در را به روی مرد می گشاید، اثر نیکویی بر روان مرد خواهد گذاشت. شاید مرد بیرون از خانه با ده ها مشکل رو به رو بوده و با روحی پژمرده و تنی خسته وارد خانه شده است در این حال به پیشواز رفتن همسر با چهره با طراوت و با صفا، روح تازه ای در کالبد خسته او می دمد و دلش را آرامش می بخشد.
ممکن است خانم ها از این سخن تعجب کنند و بگویند: «چه پیشنهاد عجیبی! زن به استقبال شوهر برود و خوش آمد بگوید! بیگانه و غریبه نیست تا نیاز به استقبال و خوش آمد داشته باشد. شاید هم گفته شود چون با هم مأنوس و صمیمی هستند، انتظار احترام ندارد. ولی باید گفت چنین نیست و از شما بیشتر از دیگران انتظار احترام دارد. اگر به او احترام نگذاشتید و سکوت کرد، دلیل آن نیست که توقع احترام ندارد، بلکه برای رعایت حال شما، از خواسته درونی خویش چشم پوشی کرده است.[2]
ت) انتخاب غذا
اگر زن و شوهر در تعیین غذایی که می خواهند بخورند، اختلاف سلیقه پیدا کردند و هرکدام غذای مخصوصی را پیشنهاد نمود طبق قانون اجتماعی حق اولویت برای مرد است. زیرا تحمل مخارج و تهیه لوازم و مواد اولیه بر عهده اوست ولی دین اسلام در این مورد، طرف زن را رعایت کرده و به شوهر دستور میدهد همان غذایی را بخورد که همسرش مایل است در صورتی که یکی از آنهابرای حفظ سلامت خویش رژیم غذایی مخصوصی نداشته باشد.[3]
ث) لحن و محتوای کلام
گفت و گو و سؤال و جواب زن و شوهر باید مؤدبانه و محبت آمیز باشد، نه خصمانه و نفرت انگی. یک مطلب مخصوص را میتوان طوری بیان کرد که شنونده را خوش آید و پاسخ نیکو دهد و همان مطلب را می توان به نحوی ادا کرد که شنونده یا جواب ندهد یا جواب زشت و تند بدهد.
گاهی ضمن صحبت زن یا شوهر کلمه ای از دهنش می پرد و به همسرش می گوید که اثر بدش تا سالهای متمادی در ذهن او باقی می ماند.
مهمتر از کلمات و واژه ها، در ایجاد محبت یا نفرت، آهنگ صدا و حرکات چشم و لب و ابرو هنگام سخن گفتن است. آهنگ نرم و ملایم ایجاد محبت می کند چنانکه صدای کلفت و خشن، ملال و نفرت می آورد.[4]
در یک ارتباط کلامی مناسب، لحن کلام فوق العاده مؤثر است. وقتی که لحن کلام ما در مقابل همسرمان محترمانه باشد، در واقع عشق خود را به او پیشکش کرده ایم.
بکوشیم تا لحن کلاممان همواره مثبت باشد و این مبسر نمی شود مگر اینکه در هنگام صحبت کردن، نگرشی کاملا مثبت نسبت به همسر خود داشته باشیم.
هرچند محتوای کلام، از لحن کلام، اهمیت بیشتری دارد ولی در یک گفت و گوی مناسب، لحن و محتوای کلام هردو باید با یکدیگر هماهنگ بوده و محترمانه و محبت آمیز باشند. به عنوان مثال کلمه “بفرمایید” که محتوای خوبی دارد اگر همراه با عصبانیت بوده یا تمسخرآمیز بیان شود در این صورت گفت و گو حالت خصمانه پیدا کرده و دیگر محبت آمیز نخواهد بود.[5]
نیست غیر از سخن مهر و محبت صائب گفت و گویی که سزاوار شنیدن باشد
ج)تکریم شخصیت همسر
من ســری دارم که در پایت کشــــــم گرچه در خوبـــــــی نداری همسری
رعایت ادب در رفتار با همسر، یکی از مهمترین سقف های معنوی زندگی مشترک است.
زمانیکه زن و شوهر با یکدیگر بر اساس احترام و ادب رفتار می کنند، به نوعی پیام عشق، صمیمیت و دوستی را به یکدیگر انتقال می دهند. حضرت علی (ع) می فرمایند: در رفتار با همسر خود، چنان عمل کنید که هیچکس را بهتر از شما خیرخواه و دوست خود نداند. ادب و احترام و تکریم یکدیگر باید هم در کلام و هم در رفتار ظاهر شود. منظور از رفتار همان بکارگیری اعمال خاصی است که نشانه علاقه قلبی به همسر می باشد.
نیکو سخن گفتن چه در حضور یکدیگر و چه در حضور دیگران سقف و امنیت خانه مشترک است. اگر با کلمات زشت و نادرست با هم سخن بگوییم دیگر امنیتی در آن خانه وجود نخواهد داشت.[6]
——————————————————————————–
[1] .داوود حسینی، روابط سالم در خانواده، ص25
[2] .همان، ص26
[3] .سیدجواد مصطفوی، بهشت خانواده، ص41
[4] .همان، ص45
[5] .مسعود راد، معماری عشق پایدار در زندگی زناشویی، ص134
[6] .همان، ص126